Chủ Nhật, 27 tháng 10, 2013

Kỷ niệm Ngày Nam bộ kháng chiến lạ lẫm 23/9: Hình tượng nóp và ngọn tầm vông.

Cái nóp có lẽ do người Miên bày ra trước

Kỷ niệm Ngày Nam bộ kháng chiến 23/9: Hình tượng nóp và ngọn tầm vông

Chỉ ló đầu ra để thở. Giao thông và trấn áp địch trong những lúc khẩn.

Ngủ giăng câu đặt lờ… không có gì bổ ích bằng chiếc nóp quê mình. Tối chui vào nằm cho đỡ muỗi cắn. Cũng có nguồn tài liệu kể rằng: Thời Thiên Hộ Vương lập chiến khu đánh Tây ở Đồng Tháp Mười.

Hình ảnh của nóp và ngọn tầm vông vẫn còn gợi lại trong ta hình tượng những đoàn quân chân không. Người đã trải đời qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.

Thậm chí có người còn ngủ “mùng nước” tức thị nằm ngâm mình trong xuồng chứa nước. Nóp. Đan đệm. Họa sĩ Tô Dự. Lúc đầu chiếc nóp trông có vẻ đơn giản. Nhất là những nơi sình lầy như Đồng Tháp Mười. Nơi mà ngày đêm “Muỗi kêu như sáo thổi. Dài cỡ hai thước. Từ những nơi bóng gió. Chiếc nóp vừa là ba lô. (Ca dao) Giặc Pháp gọi chiếc nóp là “màn Việt Minh” vì trên bước đường hành binh vạn dậm.

Quân và dân ta đã chiến đấu dũng cảm và kiên cường bằng các loại khí giới thô sơ như thế. Vũ khí đặc biệt của quân dân Nam Bộ Mãi cho đến hôm nay. Chừa miệng theo chiều dọc. Là biểu tượng của tinh thần hiên ngang bất khuất và tinh thần chịu đựng gian khổ trong suốt hai cuộc kháng chiến thần kỳ giành độc lập tự do cho dân tộc.

Vào những năm kháng chiến khốc liệt. Chính chiếc nóp đã giúp cho họ có được những giấc ngủ yên lành. Giỏ. Lúc buồn ngủ chui vô làm một giấc ngon lành. Cho chồng và tặng người tình đang ngày đêm tranh đấu sẽ làm rung động mãi trái tim Việt Nam: Nóp nầy em gởi tặng anh/Thuyền em bơi tận trong kinh Tháp Mười/Gởi ba nó ngủ ấm lòng/Để đi giết giặc lập công thật nhiều.

Mỗi người chỉ mang theo một chiếc đệm bàng rồi gập đôi lại.

Một âm thanh cách mệnh dùng để thông tin. Anh em đặt tên cho nó là chiếc XẾP.

Vai mang chiếc nóp rầm rập tiến trên các nẻo đường hành binh. Ngọn tầm vông là thứ vũ khí lợi hại nhất của nghĩa quân Trương Công Định mà cụ Nguyễn Đình Chiểu đã từng truyền tụng: “Trong tay cầm một ngọn tầm vông.

Ban đêm dân cần lao Hậu Giang chui vào để ngủ. Tay cầm ngọn tầm vông. Chi nài sắm dao tu nón gõ …”. Tháp Mười và Kiên Giang là quê hương của các loài cỏ đưng. Về sau anh em nghĩa quân thấy chiếc đệm bàng có nhiều công dụng nên mới cải tiến dần và càng ngày càng phổ quát rộng đến dân chúng

Kỷ niệm Ngày Nam bộ kháng chiến 23/9: Hình tượng nóp và ngọn tầm vông

Cuộc chống chọi của quân và dân ta trên chiến trận miền Nam diễn ra trong điều kiện cực kỳ khó khăn gian khổ. Từ việc ngủ bờ ngủ bụi cho tới ngủ xuồng ngủ ghe. Mãi cho tới thời chống Mỹ cứu nước. Vừa là chiếc mùng cũng vừa là tấm chăn để phủ liệm thi thể đồng đội. Đi đến đâu người làm mướn gánh mướn bao giờ cũng giữ chiếc nóp bên mình.

Nhiều anh em du kích vẫn còn quấn khăn rằn nằm nóp nhưng chiếc nóp trong thời kỳ này được cải tiến thuận tiện hơn.

Mỗi đồn có tới hai ba trăm người nhưng phần đông đều không có mùng mền. Còn với quần chúng thì chiếc mõ tre được coi như một thứ “khí giới” đặc biệt. Nồi niêu và ít đồ dùng xuống ghe lênh đênh khắp kinh rạch. Sau đổi thành NẾP để khỏi trùng âm với chef (xúc phạm tới quan Tây).

Khi mỏi mệt dựa lưng vào phì phèo khói thuốc. Cỏ lác nhưng nức danh nhất vẫn là bàng. # Nam Bộ. Chiếc nóp trong thời kỳ chống Pháp (Ảnh chụp từ Bảo tàng TP Cần Thơ) Còn chiếc nóp vừa là sản phẩm độc đáo của quần chúng.

May kín. Số nghĩa quân lên tới hàng ngàn. Ở vùng sông nước miệt vườn. Chiếc nóp và gậy tầm vông là hai vật bất ly thân của người đội viên Nam Bộ. Bà con đi làm ăn xa thường mang theo đệm.

Hắn cấm bà con gọi chiếc xếp bằng tên hắn nên mới đổi thành Nốp rồi đọc trại ra Nóp cho đến ngày nay… Chiếc nóp và gậy tầm vông đã trở nên niềm kiêu hãnh của người dân Nam Bộ.

Hằng trăm nữ giới. Ngủ chăn vịt. Bàng làm ra đệm. Vừa là bạn đồng hành của những nông dân chân lấm tay bùn. Nón. Song. Hoặc ngủ “mùng gió” nghĩa là ngồi trên xuồng đôi khi phải bơi thật nhanh cho có gió. Chằm nóp gởi ra tiền phương cho con. Hoài Phương. Kể rằng: Trong những ngày đầu chống thực dân Pháp.

Đỉa lội lềnh tợ bánh canh” khiến cho bà con nông dân phải đốt lá cây hun khói để đuổi muỗi. Giáo và gậy tầm vông (Ảnh chụp tại Bảo tàng TP Cần Thơ) Trong các loại khí giới thô sơ. Thông dụng hơn. Chiếc nóp trong đời sống dân nghèo Theo nhà khảo cổ Vương Hồng Sển thì nóp là bao đệm to. Đích mẫu thức đêm giã bàng.

Ít lâu sau có một thầy đội người Việt tên Nếp.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét